Zatvoreni ugostiteljski objekti, po koji prolaznik glavnom ulicom. Autobuska stanica sa spuštenim rampama i zatvorenim kapijama, a plato za taksi vozila potpuno prazan.
Nešto je življe na obilaznici pored Lima i na aerodromu gdje ima građana. Sa maskama i bez njih. U krugu Doma zdravlja instaliran vojni šator, a u krugu Opšte bolnice uz šator i kontejner Crvenog krsta Crne Gore. Pekare i apoteke rade, kao i dobro snabdjeveni marketi, čije je radno vrijeme doo 18. časova. Nakon tog vremena i njihova vrata su zatvorena. To su slike koje već na prvi pogled opisuju stanje u Beranama tokom marta 2020. godine. Slike stanja u Beranama slične ostalim gradovima u Crnoj Gori koja se, kao i ostale evropske države, bori protiv pandemije Korona virusa (COVID-19). Izolacija i samoizolacija! To su ovih dana najčešći termini u upotrebi. Za sada, daju rezultat u broju zaraženih. Na sreću, u Beranama još nema evidentiranih osoba pozitivnih na Korona virus. U obližnjoj Andrijevici ih je već šest!
Preduzete mjere Nacionalnog koordinacionog tijela za borbu protiv zaraznih bolesti (NKT), za sada, u Beranama se poštuju. Nema okupljanja na javnim površinama. Čak ni na svadbama i tokom sahrana. Mada zvanično nije proglašeno vanredno stanje, ili policijski sat, sve podsjeća kao da su i te mjere na snazi. U borbi protiv nevidljivog protivnika, drastičnije su i, bar za sada, bolje se poštuju nego za vrijeme NATO bombardovanja 1999. godine!
Desetak dana nakon evidentiranih prvih slučajeva Korona virusa u Crnoj Gori registrovano je više desetina zaraženih, umrla je jedna osoba, a u samoizolaciji se nalazi više od 6.000 građana. U Beranama, na sreću, da ponovimo još jednom, nema evidentiranih slučajeva pojave zaraze. To bi bio najkraći raport stanja u periodu dok se priprema za štampu ovaj tekst ( petak, 27. mart).
Treba podsjetiti da je Crna Gora, kao posljednja država u Evropi koja je napadnuta od COVID-19, ušla u grupu zemalja u kojima Korona virus uzima svoj danak. Danak koji se, nažalost, mjeri onim najvažnijim- zdravljem i životima ljudi. Koliki će danak iznositi u ekonomskoj sferi vidjeće se tek kada se situacija stabilizuje i život vrati u normalu. A, biće žestoko izražen! Ne samo u Crnoj Gori i državama regiona, već na globalnom nivou! No, koliko god bude iznosila ekonomska šteta, neće biti vrijedna života jedne osobe. A, Crna Gora je toliko već platila „protivniku“ kojeg ne vidi, ali čije prisustvo osjeća.
Tri mjeseca nakon što je u Evropi evidentiran prvi slučaj, zabilježeni su prvi slučajevi Korone i u našoj zemlji. Do tada, u drugim državama, već je bilo zabilježeno na hiljade mrtvih, a većina njih je već je bila zatvorila granice ili razmišljala o tome. Za to vrijeme, Crna Gora je „kupovala“ vrijeme i pripremala se za pojavu prvih slučajeva bolesti. I dok su tih 15- tak dana „ukradenog“ vremena, za nadležne državne institucije, lokalne samouprave, javne ustanove i preduzeća, a posebno zdravstvene predstavljali dar kako bi što spremnije dočekali pojavu virusa, Evropa je „brujala“ o „malom Montenegru“ koji zaobilazi opaki virus. Atmosferi koju su stvarali neki od domaćih i stranih medija podlegli su i građani pa se stvarala euforija. Tolika, da su se ispjevale i prve guslarske pjesme, a na FB su se vodile debate, ne samo građana Crne Gore, zašto Korone nema u Crnoj Gori.
Sada, kada je pošast „preskočila“ i granice Crne Gore i kada nas očekuje najteži period borbe sa COVID-19, kako savjetuju stručnjaci, najznačajnije su izolacija i samoizolacija građana. I čini se da, bar za sada, građani poštuju te preporuke. U najvećoj mogućoj mjeri. Ostalo je na državnim i lokalnim vlastima. Kako bi se što bolje pripremili i pomogli zdravstvenim radnicima da se što uspješnije nose sa virusom čije ime plaši čitavu planetu.
Hronologija donešenih državnih mjera u borbi protiv COVID-19
Prva konkretna preventivna mjera u borbi protiv Korona virusa donešena je 10. marta, kada je Institut za javno zdravlje(IJZ) predložio Nacionalnom koordinacionom tijelu(NKT) sprovođenje preventivnih mjera,među kojima je bila zabrana putovanja u šest najpogođenijih država i zabrana ulaska u Crnu Goru stranim državljanima iz tih zemalja. Odložene su đačke ekskurzije, zabranjeno održavanje sportskih manifestacija uz prisustvo publike. Već narednog dana, Duško Marković- predsjednik Vlade, najavio je da će nakon pojave prvog Korona slučaja biti zabranjena javna okupljanja.
Već 13. marta NKT je donio odluku o zabrani javnih okupljanja, prekidu obrazovno- vaspitnog rada od najmanje 15. dana, kao i da se jednom od zaposlenih roditelja djece do 11. godina obezbjeđuje pravo na plaćeno odsustvo. Istom Odlukom, zatvoreni su i svi granični prelazi za putnički saobraćaj. Ministarstvo zdravlja je 16. marta donijelo privremene mjere obavezne samoizolacije za sve koji dolaze iz inostranstva , kao i mjeru zatvaranja disko klubova, noćnih klubova, kafića, kafana, restorana, dječijih igraonica, fitnes centara, kazina, kladionica i kockarnica. Istog dana premijer Marković se sastao sa Radojem Žugićem- guvernerom CBCG, sa kojim je razgovarao o mjerama minimiziranja negativnog uticaja COVID-19. Javni prevoz putnika u međugradskom, prigradskom i gradskom autobuskom i kombi prevozu obustavljen je 17. marta, kada su evidentirana i prva dva slučaja Korona virusa u Crnoj Gori. Već narednog dana registrovano je šest novih slučajeva COVID-19, kada je zabranjen i taksi prevoz. NKT je 21. marta donio odluku o zabrani svadbenih okupljanja i obavljanja sahrana umrlih lica isključivo u krugu uže porodice, a dan kasnije uz, kako je saopšteno, saglasnost Agencije za zaštitu ličnih podataka i slobodan pristup informacijama, na zvaničnom sajtu Vlade Crne Gore, objavljena su, po opštinama, imena lica kojima su izdata rješenja o obaveznoj samoizolaciji. Istog dana u Crnoj Gori je zabilježen prvi smrtni slučaj uzrokovan Korona virusom...
Opšta bolnica u Beranama jedna od COVID bolnica u Crnoj Gori
Opšta bolnica u Beranama proglašena je za COVID bolnicu od strane Nacionalnog koordinacionog tijela za zarazne bolesti Vlade Crne Gore, usljed čega će se svi pacijenti inficirani Korona virusom sa sjevera Crne Gore upućivati u ovu bolnicu. Ljekari te zdravstvene ustanove liječiće oboljele sa područja više opština sa sjevera države, u kojima živi preko 120.000 stanovnika.
Što donacijama građana, što nabavkom od strane države, bolnica je ojačana sa nekoliko respiratora i prema zadnjim informacijama direktora Budimira Dabetića bolnica je opremljena sa tih šest aparata. U prostoru starog Urgentnog centra bolnice pripremljene su prostorije za oboljele sa 40. kreveta, a dva ljekara Infektivnog odjeljenja: dr Milovan Živković- načelnik Odjeljenja, i dr Lidija Kljajić nosiće najveći teret u liječenju oboljelih.
Rotirajuća dežurstva u Opštini Berane
Opštinski tim za zaštitu i spašavanje održao je 12. marta sastanak sa čelnicima beranskih zdravstvenih ustanova, na kojem su razmatrane preduzete i mjere koje treba preduzeti u sprečavanju širenja COVID-19 u Beranama. Opština je 16. marta uvela kontrolisani proces rada i rotirajuća dežurstva u organima lokalne uprave, javnim ustanovama i preduzećima čiji je osnivač lokalna uprava. Dva dana kasnije, za potencijalnu lokaciju za karantin u Beranama, Opštinski tim za zaštitu i spašavanje, predložio Dom učenika i studenata, kapaciteta 233. ležaja. Komunalno preduzeće, Služba zaštite i spašavanja i Dom zdravlja 20. marta započeli akciju dezinfekcije javnih površina u Beranama. Opština je 22. marta ponudila 30.000 eura pomoći Opštoj bolnici i Domu zdravlja za nabavku medicinske opreme koja im je najpotrebnija.
Saša Radunović
